این درخت سریع الرشد بوده و به ارتفاع حدود ۲۰ متر می رسد. درخت کاج از قدیمی ترین گیاهان روی زمین است. این درخت دارای تنه راست، پوست خاکستری مایل به قهوه ای یا خاکستری روشن ، فاقد لایه های ورقی با تاج پهن و گسترده می باشد.برگ ها سوزنی شکل به طول ۶ تا ۹ سانتیمتر به رنگ سبز تیره هستند. وقتی برگ ها می ریزند ، بلافاصله برگهای تازه جای آن ها را میگیرند و شاخههای درخت هیچ وقت لخت نیست.
میوه ی درخت کاج، مخروط چوبی خشک ،قهوه ای ، پولک پولکی و به طول 1 تا ۳ اینچ است.که دانه ها بین پولک های بازش قرار گرفتهاند.مخروط های باریک ،سنگین و سخت 6 تا 11 سانتی متر طول و ۴ تا ۵ سانتی متر عرض دارد که در هنگام بسته شدن در ابتدا سبز رنگ و هنگام ۲۴ ماهگی به رنگ قرمز قهوهای در می آیند.و یک تا دو سال بعد باز می شوند و در وسط آن بادام کوچکی قرار دارد، دانه هایی به طول ۷ تا ۸ میلیمتر آزاد می کند که پس از شکستن مغز آن را می خورند.
کاج تهران حدود ۶ سالگی به بار می نشیند و بذر می دهد. این بذر تا دو سال حدود ۶۵ درصد توان رویشی (قوه نامیه) دارد. بهترین موقع برای جمع آوری بذر در پاییز است به گونهای که مخروط آن را در آفتاب پهن میکنند و بعد آن را تکان میدهند تا بذر خارج شود.صمغ درخت کاج را راتیناج می نامند. این صمغ ،معمولاً لزج، نیمه مایع ،شفاف به رنگهای زرد مایل به سبز یا قرمز عقیقی است. طعم آن تلخ و بوی آن تند و نافذ است و وقتی خورده می شود دهان بوی بنفشه میگیرد.کاج تهران به نوسان های دما سازگار و به کم آبی مقاوم است و در خاکهای عمیق رسی رویش بسیار خوبی دارد.
خاک :
در بیشتر خاک ها ، خاکهای آهکی تا خاکهای کمی شور رشد می کند اما خاک های باتلاقی را نمی تواند تحمل کند. در خاکهای با زهکشی خوب رشد بهتری دارد.
نور :
به آفتاب کامل نیاز دارد.
آبیاری :
آبیاری آن توسط سیستم آبیاری هوشمند به صورت کم ولی در تعداد دفعات زیاد انجام شود.
دمای مناسب آن ۱۰ درجه سانتیگراد است.در مناطقی که سرمای آن بیش از ۲۰- درجه است دچار سرمازدگی می شود .گرما را تا ۴۲ درجه سانتی گراد می تواند تحمل کند و به آسانی تولید بذر می کند
تکثیر :
درخت کاج تهران از طریق بذر و قلمه تکثیر میشود. بذر را از میوه این درخت تهیه می کنند. برای انتخاب بذرها ،میوه هایی را باید انتخاب کنید که دارای پوست قهوه ای می باشند و فلس های آن بسته و بذرها را رها و آزاد نکرده باشند.
برای کشت بذر، آن را به مدت ۲۴ ساعت در آب مقطر قرار دهید ، بعد آنها را در میان دستمال مرطوب و در مکانی روشن به دور از نورمستقیم خورشید قرار دهید.توجه داشته باشید که دستمال باید همیشه مرطوب باشد،بعد از مدتی بذر ها درون دستمال جوانه می زند، بعد از جوانه زنی بذر را در خاک بکارید و در محیطی به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید، طوری که سطح مورد نظر مرطوب باشد.در روش قلمه زنی میتوانید قلمه های ۲۰ تا ۳۰ سانتی متری تهیه کنید.
برای ریشه دهی می توانید از هورمون های ریشه دهی استفاده کنید و آن را در مخلوط ماسه و شن بکارید.بعد از مدتی قلمه صاحب ریشه می شود.در گلخانه با استفاده از کابل های حرارتی که از زیر بستر کاشت رد میشود، محیط زیرین قلمه ها را به میزان ۲۴ تا ۲۶ درجه گرم می کند این گرما که اصطلاحاً “پاگرما “نامیده می شود در ریشه زایی قلمه ها تاثیر مثبتی دارد.
جاری شدن رزین از تنه درخت:
وقتی پوست درخت به دلیل بیماری آسیب می بیند ماده چسبناکی به نام رزین( صمغ )از تنه جاری می شود.
شاخه های مرده و آسیب دیده:
شاخه های جوان قبل از برگ دادن خشک می شوند یا تعداد زیادی از شاخه های بالغ یک جا خشک می شوند که این می تواند نشانه بیماری درخت باشد.
زرد شدن برگها:
ممکن است برگهای سوزنی درخت کاج به صورت فصلی زرد شود و بریزد که این طبیعی است اما گاهی برگهای جوان به سرعت زرد و قهوه ای می شوند که این ،می تواند نشانه بیماری باشد.
ورم های دایره ای شکل:
بعضی از آفات، باعث ورم کردن بخشی از تنه درخت کاج میشود که معمولاً مشکل جدی به وجود نمی آورد.
شته کاج
سوسک پوست خوار کاج
کرم سفید ریشه
ریزش برگ ها
ریزش برگ ها ممکن است به دلایلی مثل بیماریهای قارچی، آبیاری بیش از اندازه و یا کمبود نور آفتاب باشد. البته ریزش برگهای پیرتر به صورت فصلی طبیعی است، اما اگر برگها به سرعت قهوه ای شده و می ریزند ممکن است به دلیل کمبود آب و آبیاری بیش از اندازه باشد.