بید با نام علمی Salix از خانواده Salicaceae می باشد. این درخت در شکل ها و اندازه های فراوان رشد می کند و تقریباً 400 گونه در سراسر جهان را شامل می شود.بومی مناطق معتدل، مرطوب و سرد نیمکره شمالی از جمله ایران میباشد. بیدها درختان بزرگی هستند که به سرعت رشد میکنند، بیشتر در تالابها و کنار رودخانهها رایج هستند که ریشههای در هم تنیده خاک را نگه میدارند و از فرسایش جلوگیری میکنند. نهال های بید پس از استقرار سرعت رشد بالایی دارند. این درختان عمدتا بومی مناطق سردسیر و معتدل هستند و از نظر نیازهای زینتی، سایه انداز، الوار، دارو و کنترل فرسایش مورد توجه قرار می گیرند. بید یکی از اولین گیاهانی است که در فصل بهار برگ می زند.
بید دوپایه است و دارای گیاهان نر و ماده است. شکوفه ها در هر دو درخت نر و ماده در اواخر بهار ظاهر می شوند. گلهای نر ریز و دارای بساک مایل به زرد و دو پرچم است. این شکوفه های نر می توانند کاملا خودنمایی کنند. گلهای ماده سبز رنگ و کوچکتر از گلهای نر هستند و ظاهری ندارند. گونههای سالیکس دو نوع برگ دارند: برگهایی که از جوانههای زمستانگذران بیرون میآیند که اولین برگها نامیده میشوند و برگهایی که در انتهای فصل در انتهای شاخهها تولید میشوند و برگهای جدید نامیده میشوند.
در هر خاکی به راحتی رشد می کند. این گیاه در واقع خاک ضعیف را بهبود می بخشد و مکان های آلوده را تمیز می کند. اما هرچه خاک حاصلخیزتر و مرطوب تر باشد، گیاهان بهتر رشد خواهند کرد.
در آفتاب کامل رشد می کند.
نیاز آبی این گیاه بالاست. در آب و هوای خشک و اگر در اطراف بید مجنون برکه، نهر یا سایر منابع آب ثابت نباشد باید آن را بهطور مرتب آبیاری کرد. اما توجه داشته باشید که خاک را مرطوب نگه دارید. در ماههای خشک و دو سال اول زندگی نهال بید مجنون آبیاری باید به صورت منظم انجام شود.
بید دانه هایی تولید می کند که می توان از آنها برای تکثیر استفاده کرد. دانه ها بسیار پف دار و سبک هستند که باعث می شود به راحتی توسط باد پخش شوند. اما بسیار سبک بودن، جمع آوری آنها را سخت تر می کند. برای جمع آوری بذرها در اواخر ماه اردیبهشت یا خرداد برنامه ریزی کنید، قبل از اینکه همه آنها از بین بروند. بذرها را در ظرفی بکارید خاک را در ظرف به طور یکنواخت مرطوب نگه دارید تا زمانی که بذرها جوانه بزنند. پس از جوانه زنی، ظرف را در مکانی آفتابی قرار دهید و به تامین رطوبت یکنواخت نهال ها در حین رشد ادامه دهید. هنگامی که این نهال ها به ارتفاع 15 تا 30 سانتی متر رسیدند و چندین مجموعه از برگ های توسعه یافته و سیستم ریشه سالم ایجاد کردند، آماده پیوند هستند.
تقریباً تمام بیدها از قلمه ها ریشه می گیرند. شما می توانید قلمه های تازه را در بهار یا اوایل تابستان و همچنین قلمه های خوابیده را در زمستان ببرید. برای قلمه های غیر فعال می توانید آنها را به مدت 24 تا 48 ساعت در آب خیس کنید یا از محلول هورمون ریشه زایی برای تحریک رشد ریشه استفاده کنید. یک قلمه به طول 30 تا 45 سانتی متر برش دهید. سپس قلمه را در یک ظرف 35 تا 40 سانتی متری با زهکشی خوب پر از خاک گلدان مرطوب قرار می دهید. همچنین می توانید قلمه خود را مستقیماً در خاک باغچه خود ریشه کنید.
کپک پودری، سوختگی، لکه برگی بیماری هایی هستند که این درخت را تحت تاثیر قرار می دهند. شتهها، فلسها، سوراخها، حشرات توری و کاترپیلارها حشراتی هستند که باید مراقب آنها باشید.
پوست درخت بید بیش از 3500 سال سابقه استفاده در طب سنتی دارد. پوست و برگ ها حاوی یک ترکیب شیمیایی به نام سالیسین هستند.